"ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΕΠΑΝΑΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΦΕΕ"
Σύντομη ιστορική αναδρομή…
Τα πρώτα βήματα ανάπτυξης του φοιτητικού κινήματος βρίσκονται στην δεκαετία του ’30. Στην ημερήσια διάταξη του αγώνα μπαίνουν άμεσα ζητήματα όπως σίτιση-στέγαση-μέριμνα αλλά και γενικότερα, όπως εκδημοκρατισμός της λειτουργίας των συλλόγων, να σταματήσουν οι διώξεις κατά πρωτοπόρων αγωνιστών φοιτητών λόγω του ιδιώνυμου, η συμβολή των φοιτητών στον αγώνα κατά της προέλασης του φασισμού. Το 1935 στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποιείται το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φοιτητών-Σπουδαστών. Οι προοδευτικές εφημερίδες της εποχής έγραφαν: «για πρώτη φορά στην ιστορία του φοιτητικού κινήματος διατυπώθηκαν καθαρά και ξάστερα τα αιτήματα του φοιτητικού συνδικαλισμού και φάνηκε πως οι φοιτητές δεν ήταν ¨θορυβοποιοί¨, όπως τους αποκαλούσε το κατεστημένο» και πραγματικά αυτή την περίοδο μπήκαν οι πρώτες γερές βάσεις για οργανωμένο φοιτητικό κίνημα, την ίδια στιγμή που οι εργατικοί αγώνες βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη.
Τα επόμενα χρόνια η Μεταξική δικτατορία εξαπολύει σκληρές διώξεις κατά αγωνιστών-φοιτητών. Χιλιάδες συλλαμβάνονται, βασανίζονται, εκτοπίζονται και φυλακίζονται. Οι δημοκρατικά εκλεγμένες διοικήσεις των συλλόγων αντικαθίστανται από διορισμένες και το ανώτερο όργανο των φοιτητών διαλύεται.
Στα χρόνια της Κατοχής, στα πλαίσια της γενικότερης ανάτασης του λαϊκού κινήματος, η σπουδάζουσα νεολαία ρίχνεται μαζικά και με ορμή στον εθνικοαπελευθερωτικό-αντιφασιστικό αγώνα. Εκφραστής και οργανωτής της πάλης είναι η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ) που είχε δημιουργηθεί στα πλαίσια του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ξακουστές έχουν μείνει οι μάχες του ένοπλου τμήματος της Οργάνωσης Σπουδάζουσας Αθήνας της ΕΠΟΝ ¨Ιερός Λόχος Λόρδος Μπάιρον¨, κατά της αγγλικής ιμπεριαλιστικής επέμβασης στην Αθήνα το Δεκέμβρη του ’44.
Στα μετεμφυλιοπολεμικά χρόνια αρχίζει σε δύσκολες συνθήκες να συγκροτείται ξανά το φοιτητικό κίνημα. Την περίοδο στιγματίζουν οι μεγάλες κινητοποιήσεις των φοιτητών για το κυπριακό ζήτημα.
Στην δεκαετία του ’60 το φοιτητικό κίνημα αναπτύσσεται γοργά και παρουσιάζει πλούσια αγωνιστική δραστηριότητα. Στους συλλόγους ο συσχετισμός γέρνει υπέρ των συνεπών αγωνιστικών δυνάμεων που εκφράζονταν μέσα από την Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη, τη νεολαία της ΕΔΑ. Γίνονται μεγάλα συλλαλητήρια που συγκλονίζουν τη χώρα, με βασικά αιτήματα το 15% για την Παιδεία, το 1-1-4 , που αφορούσε τον εκδημοκρατισμό της ζωής του τόπου. Αποκορύφωμα αποτελούν οι μεγάλες κινητοποιήσεις του Ιούλη του ’65 ενάντια στη συνταγματική εκτροπή. όπου δολοφονείται από τις δυνάμεις καταστολής ο αγωνιστής φοιτητής της ΑΣΟΕΕ Σωτήρης Πέτρουλας, στέλεχος των Λαμπράκηδων. Σε αυτές τις συνθήκες πραγματοποιούνται μια σειρά από πανσπουδαστικά συνέδρια, τα οποία γενικεύουν την πείρα του φοιτητικού κινήματος, προσανατολίζουν την πάλη των φοιτητικών συλλόγων.
Στα χρόνια της δικτατορίας δημιουργείται η Αντι-ΕΦΕΕ σαν μια κεντρική παράνομη οργάνωση που εξέφραζε τις συνεπείς αντιδικτατορικές και αντιιμπεριαλιστικές δυνάμεις.
Μεταπολιτευτικά το Φ.Κ. αποκτά νέα ώθηση. Γίνεται ενεργό κομμάτι του ρωμαλέου παλλαϊκού αντιιμπεριαλιστικού κινήματος, προβάλλει τα αιτήματα για αποχουντοποίηση του Πανεπιστημίου για μια καλύτερη Ανώτατη Εκπαίδευση.
Ο συσχετισμός στους συλλόγους και την ΕΦΕΕ βελτιώνεται χρόνο με το χρόνο υπέρ των συνεπών αγωνιστικών δυνάμεων και οδηγεί στο να αναδειχθεί η Πανσπουδαστική Συνδικαλιστική Κίνηση (ΠΣΚ) σε 1η δύναμη. Αποκορύφωμα των αγώνων είναι στα τέλη της δεκαετίας του ’70 όπου το Φ.Κ. με όλο το λαό καταφέρνει να ανατρέψει τον τότε αντιδραστικό νόμο-πλαίσιο (ν. 815) που είχε ψηφίσει η αντιλαϊκή κυβέρνηση της ΝΔ.
Τα χρόνια που ακολουθούν στην δεκαετία του ’80 οι φοιτητές έχουν κατακτήσεις, οι μαζικές διαδικασίες αποκτούν κύρος, η ΕΦΕΕ παίζει το ρόλο του οργανωτή και εκφραστή της πάλης σε κεντρικό-πανελλαδικό επίπεδο, χωρίς βέβαια να λείπουν οι αδυναμίες και οι ελλείψεις και χωρίς φυσικά να σταματήσει η διαπάλη για τον χαρακτήρα και τα αιτήματα του φοιτητικού κινήματος.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 οι γενικότερες αρνητικές εξελίξεις για το λαϊκό κίνημα επιδρούν και στο φοιτητικό κίνημα της χώρας μας. Ακολουθεί μια πορεία απαξίωσης του Φοιτητικό Κινήματος, αρνητικής αλλαγής του συσχετισμού που οδηγεί το ’95 στην διάλυση της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ. με ευθύνη των δυνάμεων της ΔΑΠ, της ΠΑΣΠ και την πρόθυμη συμβολή των ΕΑΑΚ και του ΔΙΚΤΥΟΥ.
Από τότε προβάλλει η ανάγκη ενίσχυσης του Φοιτητικού Κινήματος για να μπορέσει να αντιστοιχηθεί στην επίθεση που δέχονται οι φοιτητές, κάτι που οδηγεί το 2001 στο να φτάσει η διεξαγωγή του Πανσπουδαστικού Συνεδρίου στο . . .παρά πέντε. Όμως για άλλη μια φορά με ευθύνη των ίδιων δυνάμεων που πρωτοστάτησαν στην διάλυση της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ, διαλύεται κι αυτό.
Ποια η ανάγκη σήμερα;
Από το 1999 με τη Συνθήκη της Μπολόνια σε επίπεδο ΕΕ έχουν διακηρυχθεί οι βασικοί στόχοι του κεφαλαίου για την Ανώτατη Εκπαίδευση, που η υλοποίησή τους έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί το 2010 με την δημιουργία του κοινού ευρωπαϊκού χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης. Πρόκειται για αλλαγές που αποτελούν αντικειμενική ανάγκη για το σύστημα προκειμένου να πετύχει την υπαγωγή της Ανώτατης Εκπαίδευσης στα άμεσα και μακροπρόθεσμα συμφέροντα του κεφαλαίου, να διαμορφώσει ένα δυναμικό που θα παράγεται από τα πανεπιστήμια στα πλαίσια της μεταλυκειακής ¨σούπας¨ (ΑΕΙ, ΤΕΙ, ΚΕΣ, bachelor, κολλέγια) και το οποίο θα είναι έτσι προετοιμασμένο ώστε να πειθαρχήσει και να υποταχτεί στον εργασιακό μεσαίωνα, στο δυσοίωνο μέλλον που του επιφυλάσσουν. Σε αυτά τα πλαίσια τα δικαιώματα και οι ανάγκες του φοιτητή και του αποφοίτου χτυπιούνται βάρβαρα, επιδεινώνεται η θέση του.
Το Φοιτητικό Κίνημα και η οργάνωσή του πρέπει να αντιστοιχηθούν και να απαντήσουν στην επίθεση που δέχονται οι φοιτητές ώστε μέσα από συμμαχία με το λαϊκό κίνημα και με μαζικούς όρους να αντιπαρατεθούμε σ’αυτή την πολιτική και τους εκφραστές της, να την μπλοκάρουμε, να αποσπάσουμε κατακτήσεις.
Οι μεγάλοι αγώνες που έγιναν τα τελευταία χρόνια, με αποκορύφωμα τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις του 2006 και του 2007 έδειξαν τη δύναμη των φοιτητών και είχαν αποτέλεσμα να καθυστερεί, να εμποδίζεται η εφαρμογή νόμων και αντιεκπαιδευτικών ρυθμίσεων (οδηγία 89/48, ν/σ για Αξιολόγηση-ΙΔΒΕ-ΔΟΑΤΑΠ, Νόμος-Πλαίσιο, Αναθεώρηση του Άρθρου 16).
Οι αγώνες αυτοί, παράλληλα με την προσπάθεια που έγινε για κατά πόλη και πανελλαδικό συντονισμό των φοιτητικών συλλόγων φέρνουν επιτακτικά στο προσκήνιο το ζήτημα της συγκρότησης και της οργάνωσης του φοιτητικού κινήματος ώστε να αποκτά σταθερότητα, συνέχεια, διάρκεια, κεντρική και πανελλαδική έκφραση στη σύγκρουση με την αντεκπαιδευτική πολιτική.
Καθοριστικός παράγοντας για να αποκτά αυτά τα χαρακτηριστικά είναι η πάλη για τη ριζική αλλαγή του συσχετισμού δύναμης, η αποφασιστική αποδυνάμωση των βασικών εκφραστών της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής ΔΑΠ-ΠΑΣΠ, η ισχυροποίηση της Πανσπουδαστικής Κ.Σ.
Παράλληλα όμως θεωρούμε ότι σήμερα είναι αρκετά ώριμη η ανάγκη να πραγματοποιηθεί Πανσπουδαστικό Συνέδριο και να επανασυσταθεί το Κεντρικό Συμβούλιο της ΕΦΕΕ. Δεν πιστεύουμε ότι κάτι τέτοιο είναι πανάκεια για να λυθούν όλα τα προβλήματα και οι αδυναμίες, αλλά πρόκειται για κάτι το οποίο μπορεί να συμβάλλει μαζί με την ανάπτυξη της πάλης και τη αλλαγή του συσχετισμού, στην καλύτερη οργάνωση του Φοιτητικού Κινήματος, στο να εκφράζεται η πάλη σε κεντρικό επίπεδο, να είναι πιο ανθεκτική. Η πάλη αυτή απαιτεί μαζικούς και ζωντανούς συλλόγους, μαζικές διαδικασίες (Γενικές Συνελεύσεις, Συνελεύσεις ετών κλπ) που θα διευκολύνουν κάθε φοιτητή να συμμετέχει, όργανα (ΔΣ κλπ) που θα συνεδριάζουν και θα παρεμβαίνουν συστηματικά πάνω σε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές και δευτεροβάθμιο πανελλαδικό όργανο (ΕΦΕΕ,ΕΣΕΕ) που θα συμβάλλει παράλληλα με τους συλλόγους στην οργάνωση των αγώνων.
Χρειάζεται το Φοιτητικό Κίνημα με την οργάνωσή του σε όλα τα επίπεδα να μην περιορίζεται σε τουφεκιές στον αέρα, σε κάποιες εκρήξεις αγωνιστικότητας, αλλά να ξεκαθαρίσει το χαρακτήρα των αλλαγών που προωθούνται, να συνειδητοποιήσει με ποιον έχει να τα βάλει, ενάντια σε τί έχει να αντιπαρατεθεί, να υιοθετεί σταθερά πλαίσιο αιτημάτων και διεκδικήσεων που αποτελούν απάντηση στην κυρίαρχη πολιτική, να σφυρηλατήσει την κοινή δράση με όλο το λαό.
Τέλος θεωρούμε ότι κάθε πολιτική δύναμη που δρα στο φοιτητικό κίνημα πρέπει να υποχρεώνεται να λογοδοτεί πανελλαδικά στους φοιτητές γι αυτά που λέει και γι αυτά που κάνει. Κάτι που σήμερα δεν ισχύει και επιτρέπει σε ΔΑΠ, ΠΑΣΠ όπως και σε ΕΑΑΚ, ΣΥΝ να κάνουν παιχνίδια στις πλάτες των φοιτητών μιλώντας εξ ονόματός τους και υποκαθιστώντας τους.
Απέναντι σε αυτή την ανάγκη αντιδρούν εδώ και χρόνια τόσο οι δυνάμεις της κυρίαρχης πολιτικής στα πανεπιστήμια όσο και οι δυνάμεις της ηττοπάθειας & του συμβιβασμού.
· Η ΔΑΠ αν και στα λόγια τάσσεται υπέρ της ΕΦΕΕ, έχει πρωτοστατήσει στην διάλυση των Πανσπουδαστικών Συνεδρίων και έχει υπονομεύσει κάθε μετέπειτα απόπειρα διεξαγωγής. Η αντίληψη της για το Φ.Κ. είναι αυτή που λέει ότι οι Φοιτητικοί Σύλλογοι πρέπει να είναι παραρτήματα του Υπ. Παιδείας και της Κομισιόν και οι φοιτητές χειροκροτητές μιας πολιτικής που τους θέλει στο περιθώριο.
· Η ΠΑΣΠ, αν και πάντα λίγο πριν τις Φοιτητικές Εκλογές χύνει κροκοδείλια δάκρυα για το φοιτητικό κίνημα, έχει πάει χέρι-χέρι τόσα χρόνια μαζί με την ΔΑΠ και στην υπεράσπιση της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής και στην προσπάθεια απαξίωσης των αγώνων. Γι αυτό μποϋκοτάρει και απέχει από κάθε προσπάθεια επανασύστασης της ΕΦΕΕ . Ούτε θέλει, ούτε μπορεί να βοηθήσει στο να υπάρχει τέτοιου είδους πάλη που θα είναι ικανή να τα βάλει στα ίσα με την επίθεση που δεχόμαστε.
· Τα ΕΑΑΚ έχουν δώσει πολύτιμο χέρι βοήθειας στην διάλυση της ΕΦΕΕ και αυτό απορρέει από την γενικότερη αντίληψη τους για ανοργάνωτο και ¨εποχιακό¨ κίνημα που θα αρκείται σε «γύρους» αναμέτρησης και δεν θα αναπτύσσει δράση καθημερινά και εφόλης της ύλης. Προφανώς κάτι τέτοιο βολεύει τη συγκεκριμένη παράταξη ώστε κατά καιρούς να εμφανίζεται ως αυτόκλητος εκπρόσωπος των φοιτητών περιφρονώντας τις αποφάσεις τους (βλ. περσινές κινητοποιήσεις).
· Το ΔΙΚΤΥΟ (ΣΥΝ) προβάλλει χρεοκοπημένες αντιλήψεις περί ¨ακηδεμόνευτου¨ κινήματος, αρνούμενο δηλαδή την ανάγκη συμμαχίας με το λαό, σαφούς προσανατολισμού και διεκδικήσεων. Το κίνημα που...ονειρεύεται, είναι τόσο ακηδεμόνευτο όσο να μπορεί ο Αλαβάνος να το επικαλείται και να το καπηλεύεται στις προεκλογικές του εκστρατείες.
Η Πανσπουδαστική προσπερνώντας όλες τις παραπάνω αντιλήψεις και επιζήμιες λογικές, αναλαμβάνει το μερίδιο ευθύνης που της αναλογεί και όπως έκανε το Μάη μετά τις Φοιτητικές Εκλογές, θα πρωτοστατήσει ώστε τα Δ.Σ. να ορίσουν αντιπροσώπους για το Πανσπουδαστικό Συνέδριο με βάση τα αποτελέσματα των Φοιτητικών Εκλογών, να συγκροτηθεί Τεχνική Γραμματεία για την διαδικασία του Συνεδρίου ώστε να πραγματοποιηθεί (με προτεινόμενη ημερομηνία 11-12-13/1 στην Αθήνα) να υιοθετήσει αγωνιστική πολιτική διακήρυξη και απόφαση και να εκλέξει Κεντρικό Συμβούλιο.
To επόμενο διάστημα πρέπει να ανοίξει διάλογος και αντιπαράθεση μέσα στα αμφιθέατρα και το φοιτητικό κίνημα, ώστε οι φοιτητές να κρίνουν και να βγάλουν συμπεράσματα, όχι μόνο για την ανάγκη ύπαρξης της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ, αλλά συνολικότερα για την προοπτική και τους προσανατολισμούς του Φ.Κ., για την ανάγκη αλλαγής του συσχετισμού υπέρ των δυνάμεων που εκφράζουν την συνεπή πάλη και διεκδίκηση ενάντια στην αντιεκπαιδευτική πολιτική, που η πρόταση και οι θέσεις τους πατάνε πάνω στα συμφέροντα των φοιτητών και του λαού.ΠΑΝΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΣ Κ.Σ.
